Jak przygotować się do kontroli celnej w Rosji?
Kontrola celna jest dla przewoźników jedną z najtrudniejszych procedur. Szczególnie, jeśli dotyczy ona Rosji. Podpowiadamy, jak przygotować się do tej nieprzyjemnej procedury.
Jak przygotować się do kontroli celnej w Rosji?
Kontrolą celną określa się działania funkcjonariuszy celnych związane z otwarciem opakowania towarów lub przestrzeni ładunkowej pojazdu, a także pojemników, kontenerów i innych miejsc, w których znajdują się lub mogą się znajdować towary. Wiąże się to z naruszeniem nałożonych na nie plomb celnych lub innych środków identyfikacji, rozbiórką, demontażem lub naruszeniem badanych obiektów i ich części w inny sposób.
Zgodnie z rosyjskim prawem kontroli celnej nie podlegają wszystkie pojazdy przekraczające granicę. Odbywa się ona wybiórczo. Selekcja pojazdów, które podlegają kontroli, odbywa się za pomocą specjalnego programu – tzw. systemu zarządzania ryzykiem. Jest to zautomatyzowany program, który przetwarza dane związane z krajem rejestracji pojazdu, ładunkiem, nadawcą, przewoźnikiem itd. Na podstawie tychże danych system określa, które z pojazdów powinny przejść kontrolę celną.
Przewoźnicy nie mogą uniknąć kontroli celnej również w przypadku, gdy złożono wniosek o taką kontrolę (może to zrobić każdy). Oświadczenia zgłaszających są zazwyczaj spełniane.
Na szczęście istnieje pewien obszar związany z kontrolą celną, którym przewoźnicy mogą w pewnym stopniu zarządzać. Chodzi nam o kontrolę celną zainicjowaną przez pracownika urzędu celnego. Przewoźnicy muszą wiedzieć, że powodem takiej kontroli jest zwykle istotna kwestia – konkretne uwagi dotyczące dokumentów transportowych lub przewozowych, zawartości ładunku i innych aspektów ryzyka. Przewoźnik musi zatem upewnić się, że posiadane przez niego dokumenty i informacje zawarte w nich nie dają podstawy do skierowania pojazdu na kontrolę celną.
Jak przygotować się do kontroli celnej w Rosji?
Do czego powinien być przygotowany przewoźnik w trakcie kontroli?
Kontrola celna może być przeprowadzana na terenie urzędu celnego lub w magazynie tymczasowego składowania (MTS). Zazwyczaj kontrola odbywa się na terenie urzędu celnego. Do magazynu tymczasowego składowania ciężarówka jest wysyłana najczęściej „z przyczyn technicznych” – czyli np. jeśli na terenie urzędu celnego nie ma wystarczająco dużo miejsca lub jeśli jest przeprowadzana kontrola chłodni.
W Kodeksie Celnym Federacji Rosyjskiej czytamy, że koszty związane z przeprowadzeniem odprawy celnej zobowiązany jest pokryć podmiot, który trafia pod kontrolę. Innymi słowy, przewoźnik musi być przygotowany na to, że będzie musiał pokryć dodatkowe wydatki związane z rozładunkiem i ponownym załadunkiem.
Jeśli ze względu na specyfikę ładunku kontrola celna (rozładunek) nie może być przeprowadzona na terenie urzędu celnego, wówczas pracownicy urzędu celnego powinni zaproponować inne miejsce. Przewoźnik ma tu pewne prawa – może się nie zgodzić na proponowane miejsce, powołując się na to, że ma np. ograniczone możliwości zapłaty za rozładunek albo za zatrzymanie ciężarówki na płatnym parkingu. Ma pełne prawo zlecić rozładunek innym osobom niż te, które zaproponowali celnicy lub wykonać rozładunek własnymi siłami. Jednak zanim przewoźnik skorzysta z tego prawa powinien się upewnić, że jego działania rzeczywiście zmniejszą nieprzewidziane wydatki i pozwolą zaoszczędzić czas – w przeciwnym razie istnieje ryzyko, że czas przymusowego postoju nie tylko zostanie wydłużony, ale i takie, że przewoźnik wpadnie w niełaskę celnika.
Celnicy zazwyczaj oferują konwojowanie pojazdu, aby upewnić się, że przewoźnik dojedzie do miejsca kontroli (jeśli jest to MTS). Wystarczy, że w kabinie ciężarówki będzie nam towarzyszył tylko jeden celnik. W przypadku jeśli funkcjonariusze celni nalegają na konwojowanie (a jest to płatna usługa), przewoźnik ma prawo oświadczyć, że nie ma na to środków albo napisać podanie z zapytaniem, na jakiej podstawie jest do tego zmuszany.
Podczas kontroli celnej obowiązkiem przewoźnika jest udostępnienie ładunku do kontroli, spełnienie wymogów celnych i wykonanie płatności związanych z kontrolą. Przewoźnik ma też prawo być obecny przy kontroli i przekazywać swoje uwagi o przebiegu kontroli. Jeśli przewoźnik nie jest dopuszczony do kontroli, to jest to uważane za naruszenie jego praw – powinien on zrobić odpowiedni wpis w dokumentach kontroli. Bezpośrednią odmowę podpisania aktu kontroli prawnicy uważają za zły pomysł – nie wystarczy napisać „Nie zgadzam się”, swój sprzeciw przewoźnik powinien solidnie uargumentować.
Nie możemy również zapominać, że wraz z przyjęciem decyzji o przeprowadzeniu kontroli, urząd celny jest zobowiązany nie tylko przedstawić listę niezbędnych procedur, ale i poinformować o ich wykonaniu. Decyzję o przeprowadzeniu kontroli (w pisemnej formie) celnik powinien przekazać kierowcy w ciągu 30 minut. Kierowca jest zobowiązany tę decyzję podpisać. Tymczasem zarówno kierowca, tak i przewoźnik mają prawo do ustnego wyjaśnienia (w tym też i telefonicznego). W miarę możliwości tę rozmowę należy nagrać na dyktafon lub inne urządzenie, ponieważ później może się ona przydać w celu wyjaśnienia powodów, dla których ciężarówka została zatrzymana w urzędzie celnym.
Przewoźnik ma również prawo żądać pisemnego wyjaśnienia w sprawie kontroli. W takim przypadku urząd celny powinien dać odpowiedź w ciągu 30 dni. Mało prawdopodobne, że pomoże to rozwiązać problemy bezpośrednio w urzędzie celnym, jednak dokument pisemny może pomóc w uniknięciu podobnych problemów w przyszłości.
Jak przygotować się do kontroli celnej w Rosji?
Terminy kontroli i „sztuczki” celników
W rosyjskim ustawodawstwie celnym najtrudniejszym tematem są terminy odprawy celnej, które dzielą się na terminy zwolnienia towarów i terminy przeprowadzenia kontroli celnej. Nie wdając się w szczegóły (choć terminy te są ze sobą ściśle powiązane), w niniejszej publikacji zatrzymamy na przy terminach kontroli celnej.
Jak już wspominaliśmy powyżej, decyzja o przeprowadzeniu kontroli celnej powinna być doręczona przedstawicielowi przewoźnika w ciągu 30 minut od momentu jej przyjęcia. Kontrola celna powinna być zakończona nie później niż w następnym dniu roboczym od momentu udostępnienia ładunku do kontroli. Jeśli urząd celny jest czynny przez całą dobę – nie później niż 24 godziny od momentu udostępnienia ładunku do kontroli. Ponadto terminy odprawy celnej nie powinny przekraczać terminów zwolnienia towarów – w zależności od sytuacji może to być 1 dzień roboczy od momentu rejestracji deklaracji na towar albo 10 dni w określonych w ustawie przypadkach (np. w przypadku konieczności wykonania ekspertyzy towaru), albo ponad 10 dni, jeśli istnieje potrzeba podziału ładunku.
I tu rosyjscy celnicy mają w zanadrzu kilka „sztuczek”: otwierają naczepę, przeglądają ładunek i oznajmiają, że należy ładunek podzielić wg nazwy towaru. A to oznacza, że jedna doba nie wystarczy na realizację tego zadania, ponieważ zamiast terminów odprawy celnej będą stosowane terminy zwolnienia towarów. Zwolnienie towarów z kolei będzie zawieszone do momentu aż towar nie zostanie rozładowany. Zdaniem rosyjskich prawników takie działania są popierane przez rosyjskie organy ścigania, dlatego przewoźnik nie ma w tej kwestii zbyt wielu możliwości. Wyjściem sytuacji może być przedstawienie podania przewoźnika o rozładowanie towaru w magazynie tymczasowego składowania oraz zobowiązanie się do zapłacenia za usługi przechowywania, rozładunku itd.
Czasami celnicy uciekają się do innej „sztuczki”: proponują podpisać wniosek o odroczenie podziału ładunku na 10 dni. Jeśli kierowca podpisze ten wniosek, można być pewnym na bank, że w ciągu 10 dni nikt towaru sprawdzać nie będzie. Pozostaje jedno – napisać list, że rzekomo „kierowca się pomylił, przewoźnik jest gotowy przedstawić towar do podziału, prosimy o wskazanie miejsca rozładunku”. Takie „modlitwy” mogą pomóc skrócić czas kontroli.
Prawnicy również ostrzegają przed jeszcze jednym trikiem rosyjskich celników. Informują oni o tym, że rzekomo kontrolę celną powinna zakończyć ta zmiana, która ją rozpoczęła. To żądanie niezgodne z prawem, dlatego w takich przypadkach konieczne jest telefonowanie do kierowników urzędów celnych i informowanie o samowoli pracowników.
Jak przygotować się do kontroli celnej w Rosji?
Praktyczne wskazówki dotyczące skrócenia czasu kontroli
Wskazówki dotyczące skrócenia czasu kontroli są dość proste.
Po pierwsze, należy współpracować z właścicielem ładunku – trzeba od niego uzyskać wszystkie niezbędne informacje o towarze i udostępnić je w urzędzie celnym.
Po drugie, należy unikać powyżej opisanych „sztuczek” – nie można podpisywać oświadczenia o podziale towaru ani zgadzać się na wymuszony konwój.
Po trzecie, nie należy zwlekać z zawarciem umowy na rozładunek, ponieważ jest to nieunikniona procedura kontroli.
Po czwarte, nie należy się bać wpisywać uwag do aktu kontroli. W przyszłości może to pomóc w rozwiązywaniu ewentualnych sporów.
Po piąte, trzeba pamiętać, że kierowca, który nie wykaże inicjatywy i rozsądku, trafi do kontroli jako ostatni. Konieczne jest regularne szkolenie kierowców w zakresie kontroli celnej w Rosji.
Publikacja została przygotowana we współpracy z kancelarią prawną „Jurwest” (Юрвест)
Komentarze
Na razie nie ma komentarzy
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.