Akumulatory do samochodów ciężarowych. Co powinniśmy o nich wiedzieć?
Lista sezonowych artykułów motoryzacyjnych jest dosyć krótka. Na niej obok opon, płynu do szyb i kilku nieistotnych drobiazgów, znajdują się akumulatory.
W zimie te „energetyczne magazyny“ podlegają poważnemu obciążeniu, pojawiają się też problemy z ich działaniem. Eksperci podkreślają jednak, że wiek i liczba cykli zapłonu to zaledwie 10 proc. obiektywnych przyczyn, które zmuszają nas do zmiany akumulatora. Pozostałe 90 proc. usterek powstaje z winy kierowcy. Redakcja CargoNEWS postanowiła wyjaśnić, w czym tkwią problemy i jak można je uniknąć.
Cechy konstrukcyjne
W zasadzie akumulatory do samochodów ciężarowych i osobowych różnią się tylko jednym parametrem – wielkością. To logiczne: do odpalenia ciężarówki potrzeba więcej energii, akumulatory do nich przeznaczone są więc kilka razy większe od akumulatorów do aut osobowych. Ponadto pojazdy ciężarowe są poddawane większym wibracjom, dlatego też ich konstrukcja wewnętrzna i obudowa jest zaprojektowana tak, aby opierały się większym obciążeniom.
Aivaras Krasucki, kierownik centrum sprzedaży akumulatorów Nabobas, zwrócił uwagę, że producenci akumulatorów stawiają coraz bardziej rygorystyczne wymagania swoim produktom. Między używanymi niegdyś akumulatorami typu Classic a nowoczesnymi Heavy Duty czy Super Heavy Duty jest ogromna różnica. W procesie produkcji akumulatorów nowej generacji wykorzystywane jest srebro, które zapewnia ochronę przed korozją i wpływem temperatury. Płytki zamocowane na obudowie akumulatora wykonanuje się z ołowiu. Między tymi płytkami znajduje się specjalny materiał umożliwiający stabiliacjęi ochronę akumulatorów przed wibracjami.
„Takie przyrządy są bardziej odporne na głębokie rozładowania i są bardziej trwałe. W ostatnich latach producenci samochodów ciężarowych wyrazili potrzebę, aby akumulatory były całkowicie hermetyczne, a elektrolit w akumulatorach stabilizowany za pomocą żelu lub włókna szklanego. Innymi słowy, wszystkie akumulatory powinny odpowiadać co najmniej klasie Super Heavy Duty albo jeszcze wyższej. Mówiąc bardziej precyzyjnie – muszą być one bardziej odporne na błędy, które się przytrafiają w ich eksploatacji albo po prostu z powodu zaniedbań“.
Powracające jak bumerang błędy
Inny ekspert, Aurimas Prascewicz (kierownik projektów w firmie Tanagra) zwraca uwagę na jeden z głównych „grzechów“ kierowców – lekceważący stosunek do terminu, w którym należy zamienić miejscami połączone ze sobą akumulatory.
„Wiadomo, że każdy zamontowany w ciężarówce akumulator wytwarza napięcie elektryczne 12 V. Jeśli dwa takie akumulatory połączymy jeden za drugim – otrzymamy niezbędne dla techniki takiego „kalibru“ napięcie w wysokości 24 V. Ale jeśli akumulatory są połączone według takiego schematu, to zazwyczaj na jeden z nich przypada większe obciążenie. Aby zużycie akumulatorów było jednolite, zaleca się zamieniać je miejscami co trzy miesiące. Teraz już takich wymagań się jednak nie stawia“ – mówi A. Prascewicz.
A. Krasuckas prognozuje, że w przyszłości w samochodach ciężarowych będą 4 lub nawet 6 akumulatory. Dwa z nich będą odpalać silnik, a reszta będzie w czasie jazdy zasilać energią inne urządzenia elektryczne, począwszy od żarówek oświetlenia w kabinie, a kończąc na dowolnym sprzętem przeznaczonym do ulepszenia komfortu jazdy.
Dylemat wyboru
Jak podjąć najlepszą decyzję przy wyborze nowego akumulatora? Odpowiedzi ekspertów okazały się nieco zaskakujące – ich zdaniem nie ma istotnej różnicy pomiędzy znakami towarowymi.
„Teoretycznie w nowym urządzeniu należy sprawdzić napięcie (powinno ono być nie mniejsze niż 12,5 V), prąd rozruchu i jeśli pozwala na to konstrukcja akumulatora – poziom i gestość elektrolitu nad płytami. Standardowe testowanie baterii zakłada również kontrolę jego pojemności (ilość zakumulowanej energii elektrycznej). Jednak do tego potrzeba specjalistycznego sprzętu i na taką zbytek mogą sobie pozwolić jedynie specjaliści. Reszta klientów powinna liczyć na fachowość i uczciwość sprzedawców“ – mówi Alfred Rimkus, konsultant CargoNEWS, docent katedry transportu samochodowego Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina.
Naukowiec potwierdził, że jakiś czas temu zwróciła się do niego firma zajmująca się przewozem pasażerów. Pracownicy chcieli dowiedzieć się, dlaczego autobusy, które posiada w swojej flocie przedsiębiorstwo, nie odpalają przy temperaturze -20 °C , mimo że zainstalowano w nich nowe akumulatory.
„Kiedy zmierzyliśmy parametry w pełni załadowanych baterii, okazało się, że gęstość elektrolitów stanowi w nich zaledwie 1,20 g/cm2, chociaż zgodnie z wymaganiami powinna wynosić 1,28 g/cm2. Z tego powodu prąd rozruchu był słabszy o ćwierć niż zakładano. Powodem tego mógł być „wiek“ akumulatorów, jakość ich płyt. Ale całkiem prawdopodobne, że w tym wypadku błąd poopełnili sprzedawcy – nabyli oni „suche“ akumulatory, które następnie wypełnili albo nieprawidłowo, albo niejakościowym elektrolitem“ – zaznaczył docent Uniwersytetu Technicznego.
Nawiasem mówiąc, obecnie prawie wszystkie akumulatory znajdujące się w sprzedaży są bezobsługowe – producenci wypełniają elektrolitem system baterii, a obudowy są całkowicie hermetyczne.
W laboratorium katedry transportu samochodowego Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina przeprowadzone zostały badania pięciu akumlatorów różnych producentów (Varta, Bosch, Ad Baltic, Exide i Banner). Akumulatory były przeznaczone do samochodów osobowych, ale w swej konstrukcji odpowiadały bateriom do samochodów ciężarowych. Po wykonaniu pomiaru podstawowych parametrów okazało się, że wszystkie one praktycznie idealnie spełniają normy producentów – różni się tylko cena i termin obowiązywania gwarancji.
ABC obsługi
Konsultanci techniczni CargoNEWS zwrócili uwagę na to, że wady fabryczne akumulatorów prawie zawsze ujawniają się po 2-3 miesiącach od daty rozpoczęcia ich eksploatacji. Jeśli bateria „umiera“ w ciągu 6 miesięcy, to w większości wypadków jest to skutek niewłaściwej eksploatacji lub usterki w instalacji elektrycznej pojazdu (spięcie, upływ prądu lub nieefektywna praca generatora). Przy prawidłowej eksploatacji akumulatorów do samochodów osobowych, napięcie ładowania powinno wynosić 13,9–14,5 V. Przy całkowitym odłączeniu prądu we wszystkich przyrządach elektrycznych upływ prądu nie może przekraczać 0,08 A. Dodatkowy upływ prądu może wywołać zanieczyszczona lub wilgotna obudowa. Nie wolno zostawiać rozładowanego akumulatora bez ładowania przez dłuższy czas – rozpocznie się rozkład płytek oraz inne nieodwracalne procesy, które doprowadzą do utraty pojemności i mocy akumulatora.
Eksperci Ad Baltic zwracają uwagę na to, że często nawet kierowcy z solidnym stażem mylą przyczyny i skutki problemów związanych z niesprawnościami akumulatorów. W przeciwieństwie do opon zewnętrznych oznak zużycia baterii nie widać, dlatego samochód, który nie odpala „ni z tego ni z owego“ zawsze staje się przykrą niespodzianką. Za sprawcę problemu uważa się wówczas akumulator i pilnie dokonuje się jego wymiany. Niesprawność akumulatora – jeden z nielicznych problemów, który można rozwiązać bez interwencji specjalistów, dlatego też jedynym słusznym rozwiązaniem może wydawać się zamiana „złej“ baterii na „dobrą“.
Niestety, w takich przypadkach nowy akumulator nie będzie panaceum na długo – po jakimś czasie kierowca zmierzy się z podobnym problemem. Jeśli silnik odpala z trudem, eksperci Ad Baltic zalecają zwrócić się do fachowców, którzy usuną przyczynę niesprawności. Czasami akumulator szybko się wyczerpuje dlatego, że w samochodzie jednocześnie wykorzystuje się zbyt dużo urządzeń elektrycznych – wysokiej jakości sprzęt nagłaśniający, dodatkowe reflektory, podgrzewane fotele, kilka systemów bezpieczeństwa itp.
Zdaniem specjalistów Ad Baltic czasem nawet takie drobiazgi, jak zanieczyszczone kontakty prądu elektrycznego mogą powodować zaburzenie przepływu prądu elektrycznego do kontaktów, co z kolei staje się problemem w odpaleniu silnika. Elementy te powinne być zabezpieczone przed dalszą oksydacją. Na krótkich odległościach zaleca się wyłączyć wszystkie niepotrzebne urządzenia, aby jak najwięcej prądu pozostawało na ładowanie akumulatora. Jeśli do gniazdka 12 V podłączymy mały woltomierz, można obserwować poziom naładowania akumulatora i w odpowiednim czasie go naładować. Jednocześnie włączone urządzenia elektroniczne wykorzystują 3 razy więcej energii niż wytwarza generator, dlatego brakującą ilość energii „zabiera się“ od akumulatora.
Nawiasem mówiąc, dla odpalenia silnika potrzebna jest taka sama ilość energii elektrycznej, jaką generator wytwarza w ciągu 20 minut jazdy. Dlatego eksperci radzą co kilka miesięcy (zwłaszcza w zimnych porach roku) sprawdzać i naładować akumulator dodatkowo.
Okresowe dodatkowe naładowanie akumulatora nie tylko poprawi jego parametry i ułatwi odpalanie silnika, ale również przedłuży jego „życie“ i okres eksploatacji.
Komentarze
Na razie nie ma komentarzy
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.