Jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy? O karach i odwołaniach
Zaostrzenie przepisów ma służyć polepszeniu bezpieczeństwa na drogach. Jeśli zatem przekraczamy dopuszczalną prędkość, wsiadamy za kierownicę po zażyciu środków odurzających lub z dokumentem „po terminie ważności”, musimy liczyć się z zatrzymaniem prawa jazdy. Jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy? Czy to w ogóle możliwe?
Polskie przepisy, a dokładniej art. 135 ust. 1 pkt 1, 1a i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), szczegółowo opisują okoliczności, w jakich funkcjonariusz policji ma prawo zatrzymać nasze prawo jazdy za pokwitowaniem. Stanie się tak przede wszystkim w razie (1):
- uzasadnionego podejrzenia, że kierujący znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
- stwierdzenia zniszczenia prawa jazdy w stopniu powodującym jego nieczytelność,
- podejrzenia podrobienia lub przerobienia prawa jazdy,
- gdy upłynął termin ważności prawa jazdy,
- gdy wobec kierującego pojazdem wydane zostało postanowienie lub decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy,
- gdy wobec kierującego pojazdem orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów lub wydano decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami,
- przekroczenia przez kierującego pojazdem liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego,
- przekroczenia przez kierującego pojazdem w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego lub stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy popełnił on przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy wykroczenia określone w art. 86 § 1 lub 2, art. 87 § 1, art. 92a w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub art. 98 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. poz. 482, z późn. zm.),
- stwierdzenia braku dokumentu, o którym mowa w art. 38 pkt 3a lub 4a, lub prowadzenia pojazdu niewyposażonego w blokadę alkoholową w przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5 pkt 7 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami;
Kierowcy często zastanawiają się, jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy. Rozwiązanie jest banalnie proste. Wystarczy, że będziemy przestrzegać przepisów oraz wystrzegać się wsiadania za kółko po alkoholu, a tym bardziej innych substancjach odurzających, ponadto z ważnym, niezniszczonym i oryginalnym dokumentem. Nie ma tu miejsca na interpretację, jesteśmy zobowiązani do dostosowania się do wymienionych przepisów, inaczej grożą na poważniejsze konsekwencje niż tylko zatrzymanie prawka.
Do równie grzechów na drodze należy (1a):
- kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub
- przewożenie osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym (pozwoleniu czasowym) lub wynikającą z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji;
Ponadto funkcjonariusz policji może zatrzymać prawo jazdy „w razie uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.”
Jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy?
Warto zaznaczyć, że w wielu przypadkach policjant jest zobligowany przez prawo do zabrania prawa jazdy. „Chciałbym zwrócić uwagę iż w pkt 1) oraz pkt 1a) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.) jest mowa o tym iż policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem, natomiast w pkt 2) tej ustawy, że policjant może zatrzymać prawo jazdy za pokwitowaniem. Co oznacza, że w pierwszym przypadku policjant obligatoryjnie jest obowiązany zatrzymać prawo jazdy natomiast w drugim może, ale nie musi” – tłumaczy sierż. szt. Michał Gaweł z Zespołu Prasowego Komendy Głównej Policji.
Nie łudźmy się więc, że skończy się na pouczeniu. „Jeżeli policjant nie zatrzymałby prawa jazdy, wówczas sam naraziłby się na możliwość postawienia mu zarzutu popełnienia przestępstwa polegającego na niedopełnieniu obowiązków przez funkcjonariusza publicznego, narażając się tym samym na odpowiedzialność dyscyplinarną” – mówi Karolina Wierzchowska, prawnik Kancelarii Transportowej Legaltrans.
Także ITD
Co istotne, Policja to niejedyna organizacja uprawniona do kontrolowania kierowców i ewentualnego zatrzymania dokumentów. Jesteśmy zobowiązani do okazania uprawnień także ITD oraz Żandarmerii Wojskowej. Inspektorzy ITD kierują się takimi samymi wytycznymi, co funkcjonariusze policji.
Odwołajmy się!
Jeśli np. przekroczymy dozwoloną prędkość o ponad 50 km/h, policja zatrzymuje nasze prawo jazdy i w terminie do 7 dni przekazuje je Staroście (odpowiedniemu dla naszego miejsca zameldowania). Ten zaś wydaje decyzję o zatrzymaniu dokumentu na okres 3 miesięcy (lub na 6, jeśli kierowca będzie wsiadał za kółko mimo zakazu i ponownie przekroczy prędkość). Po tym czasie prawo jazdy będzie dostępne do odbioru w wydziale komunikacji.
Oczywiście, jeśli nie zgadzamy się z decyzją Starosty oraz uważamy, że nie zaistniały podstawy do zatrzymania dokumentu, możemy się odwołać. W terminie 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia powinniśmy zapoznać się z aktami sprawy oraz uzyskać dodatkowe wyjaśnienia w sprawie oraz składać wnioski i zastrzeżenia. „W związku z powyższym, jak i z uwagi na fakt, iż organy administracji publicznej są zobowiązane zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a jeszcze przed wydaniem decyzji administracyjnej umożliwić stronom ustosunkowanie się co do zgromadzonych dowodów i informacji, strony mają możliwość wypowiedzenia się co do zebranych w toku prowadzonego postępowania dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Istnieje możliwość, aby poprzez osobiste stawiennictwo w Wydziale Komunikacji danego Urzędu Miasta skorzystać z przysługującego uprawnienia. Należy bowiem podkreślić, iż zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego jest postępowaniem, które ma ustalić, czy są podstawy do tego, czy taki dokument zatrzymać. Podkreśla się, iż po otrzymaniu takiego pisma najlepiej jest złożyć do Starosty wniosek o zawieszenie postępowania administracyjnego w związku z nieprzyjęciem mandatu do czasu prawomocnego wyjaśnienia sprawy karnej. Jeżeli Starosta zgodzi się z argumentami i zawiesi postępowania do czasu prawomocnego wyroku Sądu karnego, wówczas nie zostanie wydana decyzja administracyjna o zatrzymaniu prawa jazdy. Powyższa możliwość, nie znajduje niestety zastosowania wówczas, gdy dojdzie do przyjęcia mandatu” – mówi Karolina Wierzchowska z Legaltrans.
Z kolei jeżeli doszło do podpisania mandatu, jednak kierowca dowiedział się, że nie naruszył przepisów, może on złożyć do sądu wniosek o uchylenie prawomocności mandatu – w ciągu 7 dni od daty podpisania dokumentu. Jeśli termin zostanie przekroczony, kierowca pozbawia się prawa do kwestionowania słuszności kary. „Należy głęboko się zastanowić, czy zawsze za namową funkcjonariuszy Policji warto jest przyjąć mandat za wykroczenie przekroczenia prędkości, pamiętając o możliwości źle przeprowadzonego pomiaru lub niepewności pomiarowej. Kierowca, który rzekomo popełnił wykroczenie oczywiście zawsze jest pouczany przez funkcjonariuszy o prawie do odmowy przyjęcia mandatu, lecz od razu jest straszony, że Sąd może wymierzyć grzywnę do 5000 zł oraz obciążyć kosztami postępowania. W tym miejscu należy zauważyć, że Sądy bardzo rzadko orzekają karę grzywny w najwyższym wymiarze, ponieważ kara grzywny zależy od dochodów osiąganych przez obwinionego, stopnia społecznej szkodliwości oraz stopnia zawinienia popełnionego wykroczenia” – podpowiada prawnik.
Jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy?
Odwołanie od decyzji to jednak nie jedyna broń, po którą możemy sięgnąć. Jeden z kierowców skierował skargę do jednego z sądów administracyjnym z wnioskiem o wystąpienie z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego, który miał orzec w sprawie zgodności przepisów wprowadzonych w maju 2015 r. (zakładających zatrzymywanie dokumentów, jeśli kierowca przekroczy prędkość o ponad 50 km/h) z Konstytucją. Głównym zarzutem jest podwójne karanie za to samo przewinienie, ponieważ kierowcy jednocześnie zatrzymywane są uprawnienia oraz nakładany mandat karny. Wątpliwości budzi również fakt, że kara administracyjna nakładana jest automatycznie, bez względu na okoliczności.
Nie zabiorą mi prawka, którego nie mam przy sobie
Jak uniknąć zatrzymania prawa jazdy? Wielu internetowych specjalistów podpowiada, że remedium na ryzyko zatrzymania prawa jazdy np. przez funkcjonariusza Policji jest udawanie, że nie ma się przy sobie dokumentu. „Nie zabiorą prawka, którego nie ma” – przewija się na forach internetowych. Warto sprowadzić ich na ziemię. Kierujący otrzyma oczywiście mandat za brak dokumentu poświadczającego uprawnienia, jednak na tym nie kończą się jego kłopoty. Może spodziewać się także mandatu za przekroczenie prędkości (w przypadku przekroczenia dozwolonej prędkości o ponad 50 km/h będzie to 400-500 zł oraz 10 punktów karnych) oraz polecenia niezwłocznego dostarczenia dokumentu do wydziału komunikacji. Warto przy tym zaznaczyć, że trzymiesięczny okres zatrzymania prawa jazdy liczymy od momentu jego dostarczenia do urzędu. Nie warto tego bagatelizować – fakt cofnięcia uprawnień i tak będzie figurować w systemie. Jeśli znów zostaniemy zatrzymani przez drogówkę, okres karencji wydłuży się o kolejne trzy miesiące, potem zaś musimy liczyć się z całkowitą utratą uprawnień i ponownym egzaminem.
Najprostszą metodą na uniknięcie kary oraz zachowanie uprawnień jest zatem bezwzględne przestrzeganie przepisów. Chętnie poznamy alternatywne rozwiązanie, jednak to na razie musimy uznać za obowiązujące.
Na podstawie materiałów: Policja, GITD, Legaltrans
Współpraca merytoryczna: Karolina Wierzchowska, prawnik Kancelarii Transportowej Legaltrans
Komentarze
Nie mogę się zgodzić, z powyższym artykułem. Zostałem posadzony przez policjantów o przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym. Policjanci nieoznakowanym radiowozem dokonali pomiaru prędkości zupełnie innego auta. Pomimo dowodu jaki posiadam (nagranie z wideorejestratora), starosta wydał decyzje zatrzymania mojego prawo jazdy. Samorządowe Kolegoium Odwoławcze utrzymało ją w mocy a prawnicy w biurze Rzecznika praw obywatelskich odradzili mi odwoływanie się do WSA bo mogę być pozbawiony dokumentu dłużej niż 3 miesiące. To wszystko wobec osoby nie ukaranej mandatem lub prawomocnym wyrokiem sądu. Nikt nie chciał zapoznać się z nagraniem. Czekam na odbiór dokumentu, rozprawę w sądzie i zmianę bandyckich przepisów!
Bzdury. Starosta nie ma prawa żądać dostarczenia prawa jazdy celem jego zatrzymania, a samo zatrzymanie MUSI odbyć się przy stwierdzeniu wykroczenia. Nie masz blankietu - nie są spełnione wymogi przepisów.
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.