SENT: jeśli doszło do nieprawidłowości, wysokiej kary w zasadzie nie można uniknąć
1 stycznia 2019 roku zakończył się okres przejściowy na dostosowanie się przewoźników do zmian w przepisów o monitoringu przewozów – SENT GEO. Kar trudno uniknąć – w zasadzie są one niezależne od tego, czy kierowca zrobił błąd naumyślnie, czy nie. Jaka odpowiedzialność ciąży z kolei na przewoźniku? O czym musi pamiętać? Poniżej opracowanie eksperta.
W dniu 1 października 2018 roku, na mocy Ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów z dnia 15 czerwca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1539), w życie weszły kolejne zmiany dotyczące systemu SENT, nakładając na przewoźników przewożących towary wrażliwe objęte ustawą obowiązek posiadania w pojazdach urządzeń geolokalizacyjnych, czyli lokalizatorów lub zewnętrznego systemu lokalizacji. Na dostosowanie się do nowych przepisów, w tym wyposażenie środka transportu w urządzenie geolokalizacyjne, przewoźnicy mieli trzy miesiące. Od dnia 1 stycznia 2019 roku obowiązują bowiem przepisy, które za brak lub niewłaściwe korzystanie z urządzeń geolokalizacyjnych przewidują kary pieniężne. Sankcje mogą zostać nałożone zarówno na przewoźników, jak i kierowców.
Zdaniem ustawodawcy nowelizacja ma zapewnić bardziej skuteczne funkcjonowanie i lepsze monitorowanie przewozu towarów wrażliwych (m.in. paliwa silnikowe i ich pochodne, oleje smarowne, wyroby zawierające alkohol etylowy, susz tytoniowy, produkty lecznicze) poprzez wykorzystanie danych geolokalizacyjnych środka transportu. Co istotne przewoźnik jest zobowiązany do zapewnienia przekazywania aktualnych danych geolokalizacyjnych pojazdu objętego zgłoszeniem, na całej trasie przewozu towarów wrażliwych na terytorium Polski. Numer lokalizatora lub zewnętrznego systemu lokalizacji musi zaś zostać wprowadzony do rejestru SENT.
Jak już wspomniano, przekazywanie danych geolokalizacyjnych powinno odbywać się poprzez zastosowanie lokalizatorów lub zewnętrznych systemów lokalizacji. Lokalizatorem może być dowolne urządzenie wykorzystujące technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych (np. smartphone czy tablet), na którym zainstalowano oprogramowanie udostępnione przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, służące do monitorowania trasy przewozu towaru lub zewnętrzny system lokalizacji, tj. system lokalizacji używany przez przewoźnika wykorzystującego technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych, za pomocą zainstalowanego w pojeździe urządzenia typu „GPS”. Zakres przesyłanych danych geolokalizacyjnych, obejmować ma współrzędne geograficzne dotyczące położenia środka transportu, jego prędkość, datę i godzinę pozyskania tych współrzędnych, azymut środka transportu, błąd przekazywania danych satelitarnych oraz numer lokalizatora (numer urządzenia zewnętrznego systemu lokalizacji). Drugą możliwością jest pobranie na smartfona lub tablet (z GPS i transmisją danych) darmowej aplikacji SENT GEO (dostępnej w bezpłatnej wersji dla urządzeń z systemem Google Android oraz Apple IOS).
Zasadnie z art. 22 ust. 2 Ustawy, w przypadku nieprzestrzegania zasad przewozu towarów w zakresie przekazywania aktualnych danych geolokalizacyjnych środka transportu objętego zgłoszeniem, przewoźnikowi grozi kara pieniężna w wysokości 10 000 zł. Na kierującego nałożono zaś obowiązek uruchomienia lokalizatora przed rozpoczęciem przewozu lub po wjeździe na terytorium kraju oraz wyłączenia lokalizatora po dokonaniu przewozu towarów i dostarczeniu ich do miejsca przeznaczenia albo wyjazdu z terytorium kraju. Jak przewiduje art. 32 ust 1 Ustawy, za niewłączenie lub niewyłączenie urządzenia w odpowiednim czasie, a także niezatrzymanie pojazdu w przypadku stwierdzenia trwającej dłużej niż godzinę niesprawności lokalizatora albo zewnętrznego systemu lokalizacji kierowcy grozi kara grzywny w wysokości od 5 000 zł do 7 500 zł. Podkreślenia wymaga, że przewidziane w ustawie o SENT kary pieniężne nakładane są niezależnie od tego, czy niedopełnienie obowiązku było zawinione, czy niezawinione, co prowadzi do wniosku, iż w przypadku stwierdzenia naruszeń uniknięcie przez przewoźnika nałożenia kary będzie utrudnione.
Należy także pamiętać, że dane lokalizacyjne na gruncie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych („RODO”) zostały uznane za dane osobowe. Warto więc w tym miejscu zaznaczyć, iż w stosunku do pracowników, których samochody wyposażone zostały w systemy lub urządzenia monitorujące trasę pojazdu i jego wykorzystanie, przewoźnik jako pracodawca powinien spełnić obowiązek informacyjny, o którym mowa w art. 13 i 14 RODO. Pracodawca powinien przekazać pracownikowi informacje dotyczące podstawy prawnej, rodzaju oraz celu przetwarzania danych lokalizacyjnych. Ponadto pracodawca winien przekazać pracownikowi informacje wskazujące okres przetwarzania danych z monitoringu, który na gruncie RODO nie powinien przekraczać 3 miesięcy. Co prawda zgodnie z art. 4 ust 5 pkt 2 Ustawy SENT, dane geolokalizacyjne mogą być przechowywane nie dłużej niż 12 miesięcy, licząc od daty zakończenia przewozu towaru objętego zgłoszeniem, chyba że przed upływem tego terminu wszczęte zostanie postępowanie administracyjne, w którym dane te są niezbędne (w takim przypadku okres przechowywania danych geolokalizacyjnych ulega przedłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania administracyjnego).
Należy jednak przyjąć, iż w sytuacji, gdy przetwarzanie danych lokalizacyjnych nie jest niezbędne z uwagi na toczące się postępowanie administracyjne, nie wynika też z innych przepisów prawa, dane te zasadnie do przepisów o ochronie danych osobowych, nie powinny być przetwarzane przez okres przekraczający 3 miesiące. Dodatkowo, oprócz obowiązku informacyjnego, o którym mowa powyżej w kabinie monitorowanego pojazdu powinien znaleźć się symbol obrazkowy wskazujący, iż trasa pojazdu i jego wykorzystanie będzie monitorowane za pomocą urządzenia lokalizującego. Pracodawcy powinni także pamiętać, że zgodnie z przepisami prawa pracy cele, zakres oraz sposób zastosowania monitoringu ustala się w układzie zbiorowym lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu (jeżeli pracodawca nie jest objęty układem lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu).
Autor: Katarzyna Sikora, Kancelaria Transportowa Legaltrans
Komentarze
Na razie nie ma komentarzy
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.